Anasayfa / Balıkesir Araştırmaları / Endemik Türlerden Kazdağı Göknarı

Endemik Türlerden Kazdağı Göknarı

Kazdağı göknarı, latince ismiyle Abies nordmanniana subsp. equi-trojani, çamgiller bilimsel takson ismiyle Pinaceae familyasından Türkiye’de yalnızca Kazdağlarında yetişen endemik bir göknar alt türüdür.

Özelliklerine gelecek olursak Kazdağı Göknarı, 30 metreye kadar boylanabilir. Tomurcukları bol reçinelidir. Yan sürgünlerin uçlarındaki tomurcukların sayısı 5-7 arasıdır. Kozalaklar tepenin en üst ucunda bir yıl önceki sürgünler üzerinde oluşurlar. Sürgün üzerinde dik dururlar ve 15–20 cm boylanabilirler. Silindir şeklinde olan kozalakların dış pulları, iç puldan daha uzun ve uçları geriye doğru kıvrıktır. Yaşlı ağaçlarda ise kabuk kalın ve çatlaklıdır.

İğne yaprakları uzun sürgünler üzerinde tek tek ışığa yönelik olarak tarak biçiminde dizilmişlerdir. İğne yapraklar sürgün ucuna doğru daralırlar. Işık yapraklarının uçları sivri diğerleri ise küt veya kertiklidir. Yapraklar yassı ve iki yüzlüdür. Yaprağın üst yüzü hafif olukludur, alt yüzünde ise iki tane belirgini gümüşi renkte beyaz stoma bandı bulunur. İğne yapraklar sürgünler üzerinde uzun süre, 7-10 yıl kalır. Düştüğü veya koparıldığında, sürgün üzerinde yuvarlak, iç içe iki daire halinde çukurca bir iz bırakır. Kazdağı köknarının gövde kabuğu açık gri renkli, ince ve düzgündür.

Genç yaşlardan itibaren kazık kök yaparlar. Toprak ve rutubet istekleri fazladır. Işık istekleri azdır, gölgeye dayanıklıdır. Hızlı büyür.

Kazdağı Göknarı’nın Osmanlı tarihi açısından da çok önemli bir yeri vardır. Fatih Sultan Mehmet’in gemileri Haliç’e indirirken kullandığı kızakların da Kazdağı Göknarı’ndan yapıldığı rivayet edilir: Sultan II. Mehmet İstanbul’un fethinde gemileri Haliç’e indirmek için bir plan yapmaktadır. Ancak Sultan’ın, gemileri Haliç’e indirmek için kullanılacak kızaklar için hangi ağacın uygun olacağı ve nereden, nasıl temin edeceği ile ilgili olarak tereddütleri vardır. Bu iş için dönemin bilim insanlarını, bilge insanları – âlimleri toplar ve istişare eder. Sonuçta en uygun ağacın Göknar olduğuna ve ulaşım stratejisi açısından da kerestenin temin edileceği yer için en uygun bölgenin Kazdağları olacağına karar verilir. Ancak bir sorun daha vardır! Bu kızakları kim yapacaktır? Yani bu iş için kereste ustalarına ihtiyaç vardır. Bu amaçla kereste işinde uzmanlıkları ile nam yapmış olan Toroslardaki Tahtacı Türkmenleri de Fatih Sultan Mehmet Han’ın fermanı ile Kazdağlarına yerleştirilerek bu vazife ile görevlendirilirler. Sonuçta Kazdağı Göknarı’ndan yapılan kızaklar sayesinde gemiler Haliç’e indirilir ve İstanbul fethedilir.
 Balıkesir’de 100’ün üzerinde endemik tür bulunmaktadır. Endemik Kazdağı Göknarı, hem mitolojik hem tarihi hem de biyolojik önemi olan bir ağaçtır.


🌳🌳🌳🌳🌳🌳🌳🌳🌳🌳🌳🌳🌳🌳🌳🌳🌳🌳🌳🌳🌳🌳🌳🌳🌳
Kaynaklar: Daha Yeşil Bir Dünya için Gençlik Platformu, Greener World Youth Platform, Vikipedia, Prof.Dr Fatih Satıl, Greenpeace, Tema, Ytod

Yazar: Ayşegül

Merhabalar, adım Ayşegül, okumayı daha çok severim lakin yazmayı da denemek istedim ve böyle başladı benim burada yazarlık serüvenim. Fotoğraf çekmeyi çekilmekten daha çok sevdiğim gibi 10 okuyup 1 yazı yazacağım. Umarım beğenirsiniz :)

Dikkatini Çekebilir

10.10 Dünya Balıkesirliler Günü Kutlaması

Kurtuluş savaşında en çok şehit veren 2. ilimiz Kuvayı Milliye şehri 10.10  Dünya BALIKESİRLİLER günü …