Sındırgı’da Terzilik ve Bilinen Terziler

Terzi ya da terzilik tekstil ürünlerini işleyerek giyim kuşam ya da ev tekstil ürünleri haline dönüştüren kişilere verilen addır.
Terzi; deri, kumaş ve buna benzer şeylerden kadın veya erkek kıyafeti biçip diken kişidir.
Terzilik mesleği; “biçki” ve “dikiş” denen iki ana kaideye dayanmaktadır. Terzilerin mesleklerinde yükselebilmesi ve iş yapabilmeleri için, bu iki kaideyi iyi bilmeleri lazımdır. Ayrıca biçki işleriyle uğraşan erkek terzilere “makas” ismi de verilmektedir.
1. Biçki: Kesilip dikilecek kumaşların, onu giyecek kişilerin ölçülerine ve modellerine göre biçme işine denir.
2. Dikiş: Biçki kadar önemlidir. Kumaşlar biçildikten sonra, kesilen parçaların birbirine eklenmesi, onların birbirine uydurulması işidir. Dikiş kendi başına ihtisas isteyen bir sanattır. Terzilikteyse çok daha mühimdir.
Biçki ve dikişten sonra terzilik mesleğinin içinde bulunan prova etme işi de çok önemlidir. Prova; elbisenin henüz tamamlanmadan dikilen, kişinin vücuduna uygun olup olmadığını öğrenmek için yapılan denemedir, kontroldür. Dikişte ve biçkide bir hata varsa bu sırada düzeltilir.
Kadın terziliği ise kadın giyimini oluşturan elbise, pantolon, etek, bluz, gömlek, ceket, gelinlik, gece kıyafeti, manto gibi giyim eşyalarını kişilerin isteğine göre imal eden ve/veya onarımını yapan kişidir.
Terzilik; tarihi çok eskilere dayanan bir meslektir. Eski zamanlardan beri insanlar giyinme ihtiyaçlarını dokuma, deri ve buna benzer şeylerden elbiseler dikerek karşılıyorlardı. Daha sonraları kumaş dokuma sanatı gelişti. Dokunan bu kumaşları kesip biçme, dikip süsleme, insan vücuduna uydurma durumu ortaya çıktı. Bu işin ortaya çıkması, terziliğin ilk adımı oldu. Bu işler zamanla gelişerek cemiyetin bir ihtiyacı haline geldi. Çeşitli ustalık ve ince zevke dayanan bir meslek şekline döndü.
Osmanlı’da da bu meslek çok yapılmıştır.
Geleneksel aile ihtiyaçlarını aile içinde karşılama becerisine sahip bir aile tipidir. Ailenin geçim kaynağı ise tarım ve hayvancılıktır. Geleneksel köy ailesinde neredeyse her kadın giyim kuşam konusunda mahir iken ailenin erkeklerinde de bu özelliğin görülme sıklığı da yüksektir. Erkekler genellikle ayakkabı yapımında kadınlarsa elbise üretiminde mahirdirler.(2)
DİKİŞ MAKİNASININ TARİHİNE KISA BİR BAKIŞ
Terzilik mesleğinde level atlama dikiş makinesin icadı ile olmuştur. Dikiş makinesinin tarihi 1790’da İngiliz mucit Thomas Saint’in deri üzerine delikler açılması ve bu delikler üzerinden sürekli olarak iplik geçirilmesini sağlayacak bir makinenin patentini üzerine almasıyla başlar ancak bu makine hiçbir zaman üretilmemiştir. 1830 yılında Fransız Barthelemy Thimonier, ”zincir dikiş” yöntemini kullanan bir makine yaptı. Bunu takip eden bir düzine yıl içerisinde Thimonier, bu makineden seksen adet üretti ancak bu makineler, işlerinin elinden alınmasından korkan bir grup terzi tarafından yok edildi.
Günümüzde kullanılan dikiş makinelerine benzer bir dikiş makinesi ilk kez Amerikalı Walter Hunt tarafından üretildi. Hunt, 1834 yılında geliştirdiği buluşunda iki makara iplik ve bir dikiş iğnesi kullanarak bir ”çapraz dikiş” oluşturdu. Bu dikiş yönteminde iki iplik delikten geçtiğinde birbirlerine kenetleniyordu. Hunt aynı zamanda çengelli iğnenin de mucididir. Çengelli iğnenin buluşu, Amerikalı Elias Howe’un bundan on iki yıl sonra bir zincir dikiş makinesinin patentini üzerine almasını kolaylaştırdı. Howe, günümüzdeki Singer dikiş makinelerinin atası olan Isaac Singer da dahil olmak üzere pek çok kişiye karşı buluşunun kendisinden izin alınmadan kullanılmaması için savaş verdi. Singer, Hunt’ın makinesinden esinlenerek bir dikiş makinesinin patentini üzerine almaya çalışıyordu. Singer’e karşı açtığı davayı kazanan Howe, bu dava sonucunda Singer’den telif ücreti aldı. Buna rağmen Singer, dikiş makinelerinin çok sayıda üretilmesini sağlayarak günümüzde dikiş makinesi dendiğinde akla ilk gelen marka olmayı başardı. Hatta kimi ülkelerde insanlar dikiş makinesi yerine Singer sözcüğünü kullanmaktadır.
İlk Singer dikiş makinesi Türkiye’de 1886 yılında satıldı. Şirket, ilk mağazasını 1904 yılında, fabrikayı ise 1959’da açtı. Singer, Türkiye’de bayilik açan ve fatura kesen ilk yabancı şirket oldu. Singer doğrudan pazarlama yöntemlerini kullanan ilk firma oldu. Tüketicinin iznini alarak, akşamları ev ziyaretleri ile ürün tanıtımı ve satış yaptılar. Yetkili satış modelini Türkiye’de ilk uygulayan şirketlerden biri yine Singer oldu. Türkiye’de kullanma kılavuzunu hazırlayan, yaygın servis hizmeti veren, ”garanti kuponu” uygulamasını başlatan, dikiş-nakış konusunda eğitim veren, Türk halkını gaz sobası ve ocak ile tanıştıran ilk kurum da Singer.. (3)
KAYNAK
1. KonfeksiyONline com

SINDIRGI İLÇE MERKEZİNDE BİLİNEN TERZİLER
1. Mehmet Vasfi Müezzinoğlu
2. Ahmet YÜKSEL
3. Çerkez İsmail ERBAŞ (Kadın-Erkek)
4. Hakkı YANIK
5. Memduh SAVRAN
6. Terzi İbrahim (Zıbıdık İbrahim)
7. Adem SEVER
8. Yaşar YILDIRAN (Filozof Yaşar)
9. Nihat GÖKHAN
10. Aydın GÜNGÖR (Karagürlü Yaşar)
11. Ahmet ÖZKAN (Bucalı Ahmet)
12. Müştak GÜVENÇ (Terzi Muştak)
13. Süleyman AÇIKSÖZ
14. Cabir GÜVENDİREN
15. Yusuf AYANOĞLU
16. Ali Osman YILDIZ
16. Ayhan YÖRÜK
17. Terzi Mustafa (Dedeşlerin Mustafa)
18. Terzi Yaşar
19. Osman TAVLI
20. Mustafa ENGİN
21. Varol KUMRU
22. Mehmet ASLAN
23. Musa KARAN (Pürsünlerli Sakallı Musa)
24. Pürsünlerli Mustafa Aydın
25. Mandıralı Mehmet
26. Mandıralı Mustafa
27. İbrahim SEZGİN (Kocakonaklı İbrahim)
28. Sabahattin ERKEK (Zabıta Sabahattin)
29. Mehmet TÜRKER
30. Terzi Hüseyin (Işıklarlı Deli Hüseyin)
31. Nadi AÇIKSÖZ
32. Fuat PARLAK
33. Zühtü ÖZTÜRK
34. Ahmet ABAY
35. Ahmet ŞEN
36. Nuri ALBAYRAK (Küçük Demyanlı)
37. Süleyman ALBAYRAK
38. Nevzat ÖZPORTAKAL
39. Bahattin YÜKSEL
40. Terzi Arif (İngiliz Arif)
41. Cengiz CANDAN (Çiçek Cengiz)
42. Terzi Mustafa (Yaylacıklı Mustafa)
43. Terzi Yaşar
44. Terzi Emin
45. Fevzi SAÇ
46. Mehmet YILDIRIM
47. Mehmet DORELİ
48. Halil BOSUN
49. Ahmet İDER
50. Hakkı POYRAZ
51. İrfan IŞIKLI (Işıklarlı)
52. Yaren BEDİRHAN
53. Kadir SEVER
54. İbrahim DEDE (Atın makas)
55, İsmet DEDE
56. Arif ÇELİKTEN
57. Sait KARAŞAHİN (Terzi Sait)
58. Terzi Niyazi KARA
59. Terzi Aydın KAPTAN
60. Ali Osman İDER
51. Terzi Fatih KARA

KAYNAK :
1. Kadir SEVER
2. Ali PARLAK
3. Recai GÜVENDİREN

SINDIRGI KÖYLERNDEKİ BİLİNEN TERZİLER
AKTAŞ KÖYÜ
1. Kamil SALI

ALACAATLI KÖYÜ
1. Halil İbrahim SUBAY
2. Mustafa ÇELİKBAŞ

ASLANDEDE KÖYÜ
1. Hüseyin GÜRLEK
2. Sadık SARIBAŞ
3. Mustafa SÖZER
4. Aydın GÜRLEK

BÜYÜK DAĞDERE KÖYÜ
1. Hasan KUZGUN
2. Ali KURT
3. Aziz ÖZMEN

ÇIKRIKÇI
1. Ramazan KARAKAYA

ÇAYGÖREN KÖYÜ (MENET)
1. Terzi Ahmet

DERECİKÖREN KÖYÜ
1. Mehmet AKYILDIZ
2. Hasan AKYILDIZ
3. Mehmet KİRAZ
4. Ali BALTAŞ
5. Veli KURT

DEVLETLİBABA KÖYÜ
1. Küçük Osman
2. Mehmet ÖZCAN (Efe)

DÜĞÜNCÜLER KÖYÜ
1. İsmail KIRTAY (Hafız)
2. Arif TANRIKULU
3. İbrahim ÇAKMAK
4. Mehmet BOZTEKİN

DÜVERTEPE KÖYÜ
1. Ahmet Hacıoğlu (Küçük Ahmet)
2. Mustafa Yıldırım
3. Aydın Aslan
4. İlhan Şentürk

EMENDERE KÖYÜ
1. İbrahim AYDEMİR (Şekerci)
2. Mehmet TAŞ
3. İsmail ÇAVUŞOĞLU (Terzi İsmel)
4. Salih BAYDEMİR
5. Ali PAMUKTEPE
6. Mehmet ŞAHİN

HİSARALAN KÖYÜ
1.Terzi Hüseyin BOZDAĞ (Terzi Hüseyin 52 yıl)

IŞIKLAR KÖYÜ
1. Hüseyin GÜLER
2. Mustafa ENGİN
3. Veli GÜLER

İBİLLER KÖYÜ
1. Mustafa AKINCI
2. Mehmet DİNÇER
3. Hasan KAPLAN
4. Hüseyin ŞAHİN

İZZETTİN KÖYÜ
1. Tevfik BALKAYA

KARACALAR KÖYÜ
1. Süleyman GÜLAK
2. Halil ERDEN

KINIK KÖYÜ
1. Adil YILDIZ

KIRANKÖY
1. Mehmet DEDE

KIZILGÜR KÖYÜ
1. Kasım İŞÇİ

KÜÇÜKDAĞDERE KÖYÜ
1. Ali AYYILDIZ
2. Yaşar GÖKÇEK

KÜRENDERE KÖYÜ
1.Terzi Ali AKMEŞE
2.Terzi Osman ÖZTÜRK
3.Terzi Halil İbrahim AYDIN

KOCASİNAN KÖYÜ
1. Mustafa YAŞAR (Gök Mustafa)

KOZLU KÖYÜ
1. Mehmet ÇOBAN (Çoban Dayı)
2. Recep KARADENİZ

MUMCU KÖYÜ
1. Avni ÇELİK
2. Hakkı KUZU
3. Süleyman AYYILDIZ

PÜRSÜNLER KÖYÜ
1. Sakallı Musa KARAN
2. Mehmet Ali GÖCEK
3. İsmail DEMİREL
4. Mehmet IŞIK (Çıtır) Örgücü

OSMANLAR KÖYÜ
1. İsmail Rüzgar
2. Ahmet Yılmaz (100 yaşında)
3. Himmet Damar
3. Enver Güven
4. Mehmet Başaran
5. Mehmet Başaran
6. Raşit Kara
7. Ali Koyun
8. Şaban Eğriboyun

SÜLLER KÖYÜ
1. Ali Osman DEMİREL

TAŞKÖY
1. Süleyman YÜKSEL
2. İbrahim DİNÇ

YAYLABAYIR
1. Mehmet YÜZÜGÜLDÜ (Terzi Mehmet)
2. Mustafa GÜNDOĞAN
3. Mustafa KANGUR (Terzi Mustafa)
4. Mehmet DEMİR (Ebderin Mehmet)

YUSUFÇAMI KÖYÜ (NARA)
1.Yakup DEDEBAŞ)

SINDIRGI MERKEZİDEKİ KADIN TERZİLER
1. Terzi Sırrıye AYANOĞLU (Yusuf Ayanoğlu’nun annesi)
2. Terzi Elmas ERBAŞ
3. Terzi Semiha PARLAK
4. Samiye YAVAŞ
5. Birsen ASLANTÜRK (Akcakoca)
6.Filiz KARACA
7. Güzide AŞIK
8. Terzi Ayhan SAÇ (Ayhan Abla)
9. Terzi Kıvırcık Ayşe
10. Terzi Günnur
11. Terzi Fatma AÇIL (Pikocu)
12. Terzi Aysun AÇIKSÖZ (Pikocu)
13. Terzi Güzide AŞIK
14. Terzi Sabriye AYGÖR
15. Terzi Emine (Pikocu)
16. Terzi Hatice KOCADAĞ
17. Terzi Gülhan SEVİNÇ (Süllerli)
18. Terzi Ayşe CANBAZ (Pikocu)

KAYNAK
1. Terzi Semiha PARLAK
2. Terzi Fatma Açıl
3.Terzi Aysun Açıksöz

SINDIRGI KÖYLERİNDEKİ BİLİNEN KADIN TERZİLER
1. Emine AÇILAN (Osmanlar Köyü)
2. Hatice Dudu TUNCEL (Süller köyü)
3. Sultan KARABACAK/Sultan Nine (Karaağaç köyü)
4. Emine ÖZGÜLER (Karaağaç köyü)
5. Fadime ÇAN (Kocabeyköyü)
6. Melek Nine (Küçükbükü köyü)
7. Çerkez’in Zeliha (Küçükbükü köyü)
8. Ayşe Dudu KOPARAN (Küçükbükü köyü)
9. Fatma Uslu DEREL (Küçükbükü köyü)
10. Ayşe AKYILDIZ Derecikören köyü) (
11. Sultan AKYILDIZ (Derecikören köyü)
12. Nihal AKYILDIZ (Mandıra köyü)

KURU TEMİZLEME
1. Mehmet DUMAN (Simavlı)
2. Ali HANSU (Arap Ali) – KOZLU