Sındırgıda Yaşam – Doğalşehir Rehberi SINDIRGININ EN BÜYÜK POPÜLER KÜLTÜR, HABER VE TURİZM REHBERİ ve YÖRESEL HEDİYELİK ÜRÜNLER PAZARI
Sındırgı’nın ünlü Yağcıbedir halıları, Orta Asya’dan Anadolu’ya gelen ve ilçeye yerleşen Yağcıbedir Yörükleri’nin 2 bin yıllık kültürünün en güzel yansıması…
Yağcıbedir halısı ismini, Sındırgı’nın Yağcıbedir yörüklerinden almış. Tarihi Türklerin İslamiyet’i kabul etmesinden öncesine kadar dayanan Yağcıbedir halıları, bugün halen Sındırgı’nın Yağcıbedir Yörüğü olan Eşmedere, Çakıllı, Karakaya, Eğridere, Alakır ve Bigadiç’e bağlı Kayalıdere yörelerinde orjinal olarak dokunuyor.
Malzemesi tamamıyla yün ve kök boya olan Yağcıbedir halısının düğümü, dünyanın en eski halısında da (Pazırık) bulunan Türk düğümü. Santimetrekaresinde 12 düğüm var ve çok sağlam atılıyor. İşte bundandır ki, ömrü çok uzun.
Her biri farklı anlam içeren motiflerle süslü Yağcıbedir halılarının kenarsularında iki çeşit desen bulunuyor. Yedisulu desenlerdeki yedisuyun anlamı, yedi kat gök inancı. Heybesulu desenlerde bulunan motiflerin anlamı da tarla sınırı.
İç desenlerde göze çarpan ve Yağcıbedir halısının vazgeçilmez motifiyse mihrap. Mihrap Allah’a yönelmenin bir ifadesiyken, mihrap içindeki motiflerden ejderha ve kenarsulardaki nazar boncukları İslamiyet öncesi, deveboynu ve mihrap da İslamiyet sonrası inanışın göstergesi.
Dokunuş amaçlarından biri çeyizlik olan Yağcıbedir halıları, genç kızların ailelerine ve sevdiklerine söyleyemedikleri özlem ve duyguları, halıya işledikleri motiflerle mesaj olmuş. Mihrap ortasında bulunan yıldız, Güneş Figürü olarak aile reisini temsil ediyor. Mihrap basamakları altında ve mihrabın içinde bulunan sallamalı çiçekler, soy kütüğü anlamındaki hayat ağaçları.
Mihrap altlarında bulunan üç kocabaş Türklerdeki gücü ve önderliği temsil ediyor. Kenarsuları zeminle birleştiren motif de sadakatin sembolü sıra dağlar. Elli (motif ismi) desenli halılardaki çift başlı kartallar ve çiçekler ise Türklerdeki dayanışmanın ifadesi.
Her Bir Renk Farklı Anlam
Lacivert (gök): Yağcıbedir halısının zemin rengini oluşturan lacivert, gökyüzünün mavi olmasından dolayı Yağcıbedir halısında en çok kullanılan renktir. Yörede bulunan labada bitkisinin kökünden elde edilir.
Kırmızı (al): Kırmızı tarihte bir bereket sembolü olan kınadan rengini almıştır. Kadınların kına yakınmasındaki sebep, bereket beklentisidir. Aynı beklenti Yağcıbedir halılarının rengine de yansımıştır. Yörede bulunan sarıkız otundan elde edilmektedir.
Kahverengi (narınç): Bütün canlıların topraktan gelip toprağa dönecek olması ve canlıların besinlerini topraktan temin etmesi sebebi ile kahverengi Yağcıbedir halısındaki yerini almıştır. Kırmızının ikinci suyuna çalı kozalakları katılarak elde edilir.
Siyah (kara): Halıda en az kullanılan renktir. Siyah hüzündür. Yaşlı kadınlar siyahı daha çok kullanmaktadır. Yumuşak siyah kayaların bitkilerle kaynatılması ile elde edilir. Eğridere Köyü ve Alakır Köyü siyah rengi kullanmazlar.
Beyaz (ak): Genç kızlar bu rengi daha sık kullanır. Sık kullanmalarındaki sebep, beyaz rengin sevinci, hayattan beklentileri ve gelin olma özlemlerini dile getirme arzularıdır. Genellikle Eğridere ve Alakır köylerinde zemini beyaz olan halılar dokunmaktadır.
