Höşmerim Kısa Tarihçesi
Höşmerim ya da Hoşmerim, Marmara başta olmak üzere Ege, İç Anadolu bölgelerinde üretilen bir tatlı türüdür.
Balıkesir ve Bursa başta olmak üzere, Çanakkale, Tekirdağ, Kırklareli ve İzmit tatlının en çok yapıldığı illerdir. Evliya Çelebi, “Seyahatname”sinde bu tatlının, Balıkesir’e yerleşen ilk Türkmen göçebelerinde de görüldüğünü, Havran’a da oradan geçtiğini anlatır. Peynir helvası ya da Peynir tatlısı olarak da bilinir. Bir rivayete göre Farsça hoş (tatlı) ve maram (kaymak) sözcüklerinden türemiştir.
İlk höşmerim üretimini Orta Asya’dan göçler yolu ile gelen Anadolu Yörüklerinin yaptığı bilinmektedir. Balıkesir’in tatlı ustaları
tarafından yapılan Höşmerim tatlısını şimdilerde ayakta kalabilen birkaç
eski usta geleneksel yöntemlerle yaşatmaya çalışmaktadır. Höşmerim Tatlısı, Balıkesir’in coğrafi işaretli ürünlerindendir. Balıkesir’in diğer Coğrafi İşaretli Ürünleri için buradaki yazımızı okuyabilirsiniz: http://sindirgida.com/cografi-isaretli-urunler-nedir-balikesirin-cografi-isaretli-urunleri-nelerdir/
Höşmerimin Hikayesi Hoş Mu Erimden, Höşmerime
İlk höşmerim üretimini Orta Asyadan göçler yolu ile gelen Anadolu
Yörüklerinin yaptığı bilinmektedir ancak bu tatlının isminin ‘Peynir
Tatlısı’ olarak halk arasında bilindiğidir.
İsim konusunda başka bir rivayete göre, höşmerime Osmanlı döneminden gelen bir isim konulmuş. Osmanlı Döneminde ki Türk aile yapısında bugünde geçerliliğini kısmen
koruyan evli olan kadınlar eşlerine ‘Er’ veya ‘Erim’ diye hitap ederdi.
Askerden dönen eşine yoksulluk nedeni ile evindeki mutfakta pek bir şey
bulamayıp evde bulunan kendi ürettikleri peynir, irmik ve şekerden ilk kez
yaptığı bir tatlıyı eşine ikram eder ve eşinin tepkisini bekler. Bu tatlıyı
ilk kez hazırlayıp eşine sunan genç gelinin çekingen ve korkmuş bir şekilde
eşine “Hoş mu erim?” diye sorar ve bu tatlının isminin buradan geldiğine
inanılıyor. Günümüze ise bu tatlının adı ‘Hoşmu Erim’den değişikliklere
uğrayarak ‘Höşmerim’ veya ‘Höşmelim’ adını alır. Yöre ile özdeşleşen bu
höşmerim tatlısı bugün Balıkesir’in Meşhur Tatlısı olarak bilinir.
Höşmerim Nasıl Yapılır?
Höşmerimin yapılışını ise şu şekildedir: Koyun veya
inek peyniri önce mayalanır, suyundan süzüldükten sonra irmik ve şeker
karıştırılarak üç saat boyunca hafif ateş üzerinde iyice karıştırılır.
Belirli bir koyuluk ve kıvama ulaştığında ateş söndürülerek soğumaya
bırakılır. Soğuduktan sonra oluşan altın sarısı höşmerim tatlısı servis
yapılır. Höşmerimin koyun peynirinden yapılanı hem lezzetlidir hem de tercih edilenidir. Koyun sütü azalınca inek sütünden elde edilen tatlılar hiçbir zaman koyun sütünden elde edilen höşmerimleri tutmaz diye kalite uyarısında bulunmakta fayda var.
Balıkesir’e geldiğinizde tadına bakmadan gitmeyin diyelim. Afiyet Olsun şimdiden 🙂