Kimdir Bu Pomaklar ??

Pomak, kelimesinin anlamı “yardımcı” olduğu söylenir. Osmanlı’nın bölgeye gelmesiyle birlikte bir takım sosyo-ekonomik ve dini sebeplerle hristiyanlıktan islama geçen Bulgar Türklerine denmiştir. Bulgarlar Türk isminden Hristiyanlaştıkları için ayrılmış ve Bulgar diye isimlenmişlerdir. Pomak adı yerel bir tanımlamadır ve yerellikten öteye geçmemiştir. Bazı iddialara göre bu adı islama geçen Bulgarları tanımlamak için Bulgar papazları takmıştır. Osmanlı’nın yeniden Türkleştirme hareketleri ile islamı benimsemişlerdir. (Avrupalılar Müslüman halka Türk demişlerdir Boşnakça belgelerde böyle geçer). Anadoluda yerleştirilen 1 yada 2 Türk boyu daha önce Karadeniz’in kuzeyinden göç edip burada hristiyan misyonerlerce hristiyanlaşan Kıpçak Türkleri, Bulgar Türkleri ve Macar Türkleri ve diğer boylarla, slavlarla evlenmişler ve büyük köyleri meydana getirmişlerdir. Bulgarlar, 93 harbinden vebalkan savaşlarından sonra bu köyleri göçe zorlamıştır. Pomak tanımlamasının ilk çıkış yeri 15. yy’da Lofça bölgesi. Zamanla Makedonya, Rodop, Trakya ve Miziya bölgelerinde İslama geçen tüm Bulgarların ortak adı ve ortak kaderi olmuş. Pomak adına değinen ilk kişi benim araştırmalarına göre 1806 yılında İngiliz yazar William Leake. Kuzey Yunanistan gezileri adlı eserinde Selanik’e bağlı Karacaova nahiyesi için “Karacaova’da İslam’a dönmüş Bulgarlar yaşıyor” diyor. Karacaova ise benim Pomak ailemin geldiği memleket. 1830`larda ise Ami Boue adlı kişi Pomak adından bahsetmiş.
İngiliz yazar, öğretmen ve gezgin olan Henry Fanshawe Tozer 1865 yılında yayınladığı Researches in the Highlands of Turkey (Türkiye Topraklarında Araştırmalar) adlı eserinde Karacaova hakkında şöyle yazıyor : “Vodina’nın kuzeyindeki Pomakların yaşadığı Moglena(Karacaova) bölgesi, zamanında Müslümanlığa geçen binlerce Bulgarın kolonisi olmuştur ”

Pomaklar’ın Konuştukları Diller 
Pomaklar’ın konuştukları dil güney slavca dil gurubunun bir şivesidir. Pomakça’da harf yapısı aynı Bulgarca’da olduğu gibidir. Kiril Alfabesi ile yazımı daha kolaydır. ya-ts-ch gibi seslerin karşılıkları genellikle Latince tek harf ile ifade edilemez. Bilinen beş tane şive veya ağzı vardır. Bunlar;
1-Lofça yöresi Pomakçası ( Bulgarcaya benzer )
2-Rodop bölgesi Pomakçası ( Bulgarcaya benzer )
3-Batı Trakya bölgesi Pomakçası ( Bulgarcaya benzer )
4-Drama,Karacaova ve Tikveş bölgeleri Pomakçası ( Makedoncaya benzer )
5-Gora (Arnavutluk) Pomakçası ( Makedoncaya benzer ) (B.Konca, 2009)

Yöremizdeki Pomaklar

Balıkesir Sındırgı’da Şahinkaya Köyü/mahallesi pomak olduğu bilinir. Yine Yaylabayır köyü/ mahallesinden hemen sonra gelen bölgenin en büyük köylerinden olan ve Yaylabayır’a 14km uzaklıktaki Manisa Demirci ilçesi Bardakçı köyü’de civardaki pomak köyüdür.

Sanırım bu kadar yeterli. Kalbinizi bu konuda rahatlatmak isterseniz okuyun araştırın. Bizim en büyük eksikliğimiz yaramız okumamak sevgili Pomak kardeşlerim. Ostanite so zdravi (esenliklerle kalın) 😊